Tóm tắt: Sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp là chủ trương lớn, bước đột phá cần thiết để chuẩn bị cho “tầm nhìn trăm năm” phát triển. Tuy nhiên, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị đang ra sức xuyên tạc, bóp méo chủ trương này. Nhận diện và đấu tranh với những luận điệu xuyên tạc đó là việc làm cần thiết và cấp bách, giúp nâng cao cảnh giác trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, đồng thời góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Từ khóa: đơn vị hành chính, chính quyền địa phương, hai cấp, sáp nhập.

Chủ trương sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện và sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã là một định hướng lớn, mang tầm chiến lược của Trung ương đang được triển khai khẩn trương, kiên quyết, dứt khoát, trên cơ sở tham vấn rộng rãi, đặt sự đồng thuận làm nền tảng. Đây là một cuộc cách mạng, là bước đột phá về thể chế giúp tinh gọn tổ chức bộ máy, mở rộng không gian phát triển, tạo nền tảng và sức bật cho đất nước trong kỷ nguyên mới. Quá trình này đã và đang nhận được sự đồng thuận của đông đảo cán bộ, đảng viên, Nhân dân, cùng sự quan tâm của dư luận quốc tế. Do đây là một vấn đề lớn, mới và phức tạp, tác động trực tiếp đến tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, đảng viên và Nhân dân ở cơ sở nên quá trình triển khai dù đã được thực hiện một cách thận trọng, kỹ lưỡng, khoa học và chặt chẽ, vẫn khó tránh khỏi những phản ứng tiêu cực, đặc biệt là sự chống phá từ các thế lực thù địch, phản động và cơ hội chính trị.

Nhận diện chiêu trò phá hoại chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp

Một trong những chiêu trò phổ biến của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị là xuyên tạc mục tiêu và bản chất của việc sắp xếp đơn vị hành chính và việc tổ chức chính quyền địa phương hai cấp. Các đối tượng chống phá cố tình bóp méo rằng đây là hành động “xóa bỏ ranh giới truyền thống”, “làm mất bản sắc văn hóa địa phương” hay là “bước lùi về hành chính, gây xáo trộn đời sống” (?!). Chúng triệt để khai thác những khó khăn bước đầu trong quá trình thực hiện chủ trương như tâm lý xáo trộn, sự điều chỉnh về tổ chức, nhân sự, các thủ tục hành chính mới… để tung ra những chiêu trò xuyên tạc, gây hoài nghi, chia rẽ niềm tin trong Nhân dân, cản trở quá trình tổ chức thực hiện. Thậm chí, chúng cố tình tạo ra hình ảnh sáp nhập như một “áp lực” của Đảng, Nhà nước lên người dân (?!), khiến người dân cảm thấy bị đe dọa, bị mất quyền lợi, hòng tạo ra sự bất mãn đối với chính sách của Đảng và Nhà nước ta.

Đặc biệt, chúng tung ra nhiều luận điệu sai trái để kích động tâm lý hoài nghi, nhất là ở những địa phương có bề dày lịch sử, tên gọi truyền thống lâu đời, dễ bị tổn thương về “tâm lý địa phương chủ nghĩa”. Một số cá nhân, hội nhóm chống phá khác còn ngụy biện dưới danh nghĩa “bảo vệ di sản, lịch sử, văn hóa địa phương” để phản đối việc đổi tên, sáp nhập đơn vị hành chính. Chúng cố tình đánh đồng khái niệm địa danh văn hóa với đơn vị hành chính hiện hành để kích động sự phản kháng trong dân chúng, dù trên thực tế việc sắp xếp đơn vị hành chính vẫn bảo lưu các giá trị văn hóa, lịch sử bằng nhiều hình thức thích hợp.

Một số phần tử cơ hội chính trị đã núp bóng “người dân địa phương”, “người đại diện văn hóa truyền thống” để tổ chức các hoạt động phản đối, thu hút sự chú ý của truyền thông, mạng xã hội, qua đó tạo dựng hình ảnh “người dám nói, dám đấu tranh” (?!), làm bàn đạp cho các hoạt động chống phá sâu hơn. Việc kích động một số người dân ở địa phương bị sáp nhập phản đối, lên tiếng trên mạng xã hội hay tổ chức kiến nghị, đơn thư... không đơn thuần là để phản đối một chính sách hành chính cụ thể, mà là nhằm khoét sâu sự khác biệt vùng miền, tạo tâm lý ly tán, phân rã trong cộng đồng.

Các đối tượng chống phá còn lợi dụng sự thay đổi tổ chức bộ máy để gieo rắc tâm lý hoang mang trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Chúng cố tình khuếch đại lo ngại về việc mất quyền lợi, mất việc làm, giảm đầu tư, hoặc tạo dư luận rằng việc sáp nhập sẽ dẫn đến “thiếu công bằng”, “bất ổn chính trị ở cơ sở” (?!). Mục tiêu là chia rẽ nội bộ, làm mất đoàn kết giữa cán bộ cũ và mới sau sáp nhập, gây khó khăn cho việc ổn định tổ chức bộ máy hành chính tại địa phương.

Những chiêu trò phá hoại trên đây không chỉ gây khó khăn cho quá trình triển khai chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính, mà còn đe dọa trực tiếp đến sự đồng thuận xã hội và niềm tin vào công cuộc đổi mới do Đảng lãnh đạo. Đằng sau những lời lẽ mỹ miều như “bảo vệ di sản”, “giữ gìn bản sắc”, “bảo vệ quyền lợi người dân” mà các đối tượng chống đối rêu rao là cả một hệ thống luận điệu xuyên tạc nhằm che đậy động cơ chính trị đen tối. Mục tiêu sâu xa của chúng không phải là vì lợi ích của cộng đồng hay sự ổn định của đất nước, mà là vì mưu đồ chống phá chế độ, gây rối loạn xã hội và từng bước làm xói mòn niềm tin của Nhân dân vào Đảng, Nhà nước. Do đó, việc nhận diện và bác bỏ những luận điệu sai trái này là vô cùng quan trọng để bảo vệ sự đoàn kết thống nhất về tư tưởng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp là bước đi chiến lược và là yêu cầu khách quan cho phát triển bền vững

Trong bối cảnh đất nước chuyển mình mạnh mẽ, việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện và sáp nhập cấp xã là giải pháp quan trọng nhằm cải cách bộ máy nhà nước, nâng cao hiệu quả quản lý và phân bổ nguồn lực hợp lý. Mục tiêu của chủ trương này không phải làm suy giảm quyền lực địa phương hay tập trung quyền lực vào Trung ương, mà ngược lại, giúp loại bỏ sự chồng chéo trong quản lý, giảm thiểu bộ máy cồng kềnh, tăng cường hiệu quả lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Khi các đơn vị hành chính được tái cấu trúc hợp lý, việc phân bổ nguồn lực sẽ khoa học hơn, tối ưu hóa tiềm năng phát triển của từng địa phương, đồng thời thúc đẩy liên kết vùng, mở rộng không gian kinh tế và tăng khả năng cạnh tranh.

Không những thế, việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính còn tạo điều kiện để bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa từng địa phương. Trái với những luận điệu xuyên tạc, việc sáp nhập không làm mất đi các giá trị văn hóa - lịch sử đã được hun đúc qua hàng trăm năm. Ngược lại, nó tạo cơ hội để các địa phương liên kết chặt chẽ hơn, giúp bản sắc văn hóa được nhận diện đầy đủ, giao thoa và phát triển trong một không gian rộng lớn hơn. Sự thống nhất về hành chính không triệt tiêu sự đa dạng về văn hóa, mà còn giúp nâng tầm các giá trị truyền thống thông qua quy hoạch và đầu tư hợp lý. Điều quan trọng là chính quyền các cấp sau sáp nhập phải thể hiện được vai trò kiến tạo, bảo tồn và phát triển văn hóa - lịch sử vùng miền, đảm bảo các giá trị không những không bị mai một mà còn được kế thừa, phát triển trong bối cảnh mới.

Thực tế sáp nhập tỉnh Hà Tây vào Thủ đô Hà Nội năm 2008 đã minh chứng cho tính đúng đắn của chủ trương này. Khi địa bàn tỉnh Hà Tây cùng một phần tỉnh Hòa Bình và huyện Mê Linh (Vĩnh Phúc) được nhập vào Hà Nội, quá trình sáp nhập diễn ra suôn sẻ, người dân nhanh chóng hòa nhập vào không gian phát triển mới, hưởng lợi từ các chính sách đầu tư, quy hoạch hạ tầng và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Không chỉ vậy, các giá trị truyền thống của vùng đất xứ Đoài - Hà Tây xưa tiếp tục được bảo tồn và tôn vinh, thậm chí phát triển mạnh hơn nhờ sự quan tâm của chính quyền. Những lễ hội, làng nghề, di tích văn hóa - lịch sử không những không bị xóa nhòa, mà còn được đầu tư khôi phục, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Bên cạnh đó cần khẳng định, việc sáp nhập đơn vị hành chính không phải là nguyên nhân gây ra mất việc hay bất ổn xã hội, mà là bước đi chiến lược phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Tất cả các luận điệu xuyên tạc rằng sáp nhập gây ra “bất bình đẳng giữa các đơn vị hành chính” đều là ngụy biện. Trên thực tế, quá trình sáp nhập được thực hiện dựa trên nguyên tắc khách quan, khoa học, xem xét kỹ lưỡng các yếu tố dân số, diện tích tự nhiên, đặc điểm văn hóa - lịch sử và nhu cầu phát triển. Trong mô hình mới, không có sự phân biệt giữa các đơn vị hành chính cũ, mà tất cả đều hướng tới mục tiêu phát triển đồng đều, nâng cao hiệu quả quản trị nhà nước và phục vụ Nhân dân tốt hơn.

Nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng, minh bạch và lắng nghe ý kiến Nhân dân, quá trình sáp nhập tại nhiều địa phương được triển khai một cách trật tự, đúng pháp luật và không gây ra bất ổn xã hội. Kết quả khảo sát của 63 tỉnh, thành phố cho thấy, tỷ lệ đồng thuận của người dân về các đề án sáp nhập cấp tỉnh và cấp xã đạt mức trung bình khoảng 96%, trong khi các hội đồng nhân dân cấp tỉnh, huyện, xã đều thông qua nghị quyết với tỷ lệ đồng thuận 100%. Điều này đã phản ánh sự ủng hộ thực chất của người dân, cho thấy họ hiểu rõ lợi ích lâu dài của chủ trương này và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng trong công cuộc đổi mới đất nước.

Không chỉ dừng lại ở việc tổ chức hành chính, Đảng và Nhà nước cũng đặc biệt quan tâm đến đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức bị ảnh hưởng trong quá trình sáp nhập. Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: “Tinh giản không có nghĩa là cắt giảm một cách cơ học, mà là loại bỏ những vị trí không cần thiết, giảm những công việc không hiệu quả, từ đó tập trung nguồn lực cho những lĩnh vực then chốt, những con người thực sự xứng đáng và phù hợp”[1]. Chính sách sắp xếp lại đội ngũ cán bộ thời gian qua luôn đi kèm với các giải pháp đồng bộ về chế độ, vị trí việc làm; quan tâm đến năng lực chuyên môn và nguyện vọng cá nhân. Trên cơ sở chủ trương của Trung ương, nhiều địa phương đã chủ động ban hành kế hoạch hỗ trợ, giải quyết chế độ chính sách kịp thời cho những trường hợp dôi dư, nghỉ công tác do sắp xếp đơn vị hành chính đảm bảo công bằng, minh bạch. Chính sự chuẩn bị kỹ lưỡng này đã và đang giúp quá trình sáp nhập diễn ra thuận lợi, không gây xáo trộn lớn, đồng thời khơi dậy được tinh thần chủ động thích ứng, trách nhiệm và sẵn sàng cống hiến của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cho bộ máy hành chính mới.

Có thể nói rằng, việc sắp xếp lại đơn vị hành chính không chỉ là một quyết sách mang tính chiến lược trong giai đoạn hiện tại, mà còn là nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của đất nước. Đây không phải là một sự thay đổi mang tính hình thức, mà là một cuộc cải cách sâu rộng, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, tối ưu hóa nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững. Khi bộ máy hành chính hoạt động tinh gọn, hiệu quả hơn, thì quyền lợi của Nhân dân sẽ được đảm bảo tốt hơn, các chính sách sẽ đi vào thực tiễn một cách đồng bộ và nhanh chóng hơn.

Phát huy vai trò của trường chính trị tỉnh, thành phố trong bối cảnh sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương hai cấp

Với chức năng là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp cơ sở, trường chính trị tỉnh, thành phố có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ và hiện thực hóa chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trong bối cảnh việc sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp đang diễn ra mạnh mẽ, các trường chính trị cấp tỉnh đóng vai trò như “pháo đài tư tưởng” tuyến đầu, giúp cán bộ, đảng viên hiểu đúng bản chất, mục tiêu và lợi ích lâu dài của chủ trương, từ đó tích cực tham gia triển khai, lan tỏa tinh thần đổi mới đến với Nhân dân. Đây không chỉ là nhiệm vụ chính trị, mà còn là trách nhiệm chuyên môn, thể hiện rõ bản lĩnh, trình độ và uy tín của đội ngũ giảng viên trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Để thực hiện tốt trọng trách đó, các trường chính trị tỉnh, thành phố cần tập trung vào một số giải pháp trọng tâm sau:

Thứ nhất, chủ động rà soát, cập nhật nội dung các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo hướng gắn chặt với các vấn đề thực tiễn của đất nước, của tỉnh, đặc biệt là chủ trương của Đảng, Nhà nước về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và tổ chức lại chính quyền địa phương. Các môn học như những vấn đề cơ bản về Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đường lối, chính sách của Đảng Nhà nước Việt Nam, nội dung cơ bản về nhà nước và pháp luật, quản lý hành chính nhà nước… cần được lồng ghép nội dung phản bác các luận điệu sai trái, xuyên tạc nhằm làm rõ tính đúng đắn, khoa học và thực tiễn của các chủ trương lớn này.

Thứ hai, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng niềm tin chính trị, củng cố bản lĩnh tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và học viên. Chủ động nắm bắt tình hình tư tưởng trong đội ngũ cán bộ, học viên để kịp thời định hướng dư luận.

Ba là, chủ động tham mưu, nghiên cứu, tổng kết thực tiễn phục vụ công tác sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp. Tổ chức các buổi tọa đàm, thảo luận chuyên đề, hội thảo khoa học với sự tham gia của các chuyên gia, cán bộ lãnh đạo, nhà nghiên cứu có uy tín để giúp giảng viên, học viên hiểu sâu hơn về các vấn đề trọng tâm, nhạy cảm, dễ bị lợi dụng xuyên tạc.

Thứ tư, tăng cường giáo dục, bồi dưỡng bản lĩnh chính trị và năng lực phản biện cho đội ngũ giảng viên. Các trường cần tổ chức thường xuyên các hoạt động bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới cho đội ngũ giảng viên, nhất là về các nghị quyết, kết luận của Trung ương, của Tỉnh ủy liên quan đến sắp xếp đơn vị hành chính, đổi mới tổ chức bộ máy nhà nước nhằm giúp giảng viên có đầy đủ căn cứ khoa học, thực tiễn để đưa vào giảng dạy, đồng thời phản bác các luận điệu xuyên tạc một cách chính xác, có sức thuyết phục.

Công tác tư tưởng, lý luận, giáo dục chính trị là lĩnh vực đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức của Đảng. Trong bối cảnh hiện nay, các trường chính trị tỉnh, thành phố cần phát huy tốt vai trò là “pháo đài tư tưởng” ở địa phương, giữ vững vai trò là lực lượng tiên phong trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần xây dựng hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả và củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng./.