Bộ đội Biên phòng là lực lượng nòng cốt, chuyên trách quản lý, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới quốc gia. Do đặc thù của nhiệm vụ, các đơn vị thường đóng quân phân tán và hoạt động trên những địa bàn chiến lược xung yếu của Tổ quốc, là nơi kinh tế-xã hội còn nhiều khó khăn, dân trí thấp, tình hình tội phạm, tệ nạn xã hội diễn biến phức tạp; nơi nhạy cảm về công tác đối ngoại biên phòng, các thế lực thù địch tăng cường chống phá;... Vì vậy, tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động Nhân dân chấp hành pháp luật vừa là vinh dự, vừa là trách nhiệm của Bộ đội biên phòng, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân; tạo động lực, sức mạnh tổng hợp thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tăng cường tình cảm gắn bó quân dân, tô thắm hình ảnh, phẩm chất cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới.

Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Ninh Bình là lực lượng vũ trang nhân dân của Đảng, của Nhà nước, là một thành phần của Quân đội nhân dân Việt Nam, làm nòng cốt, chuyên trách quản lý, bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh, trật tự khu vực biên giới biển theo phạm vi, nhiệm vụ do pháp luật quy định và là lực lượng thành viên trong các khu vực phòng thủ tỉnh, huyện. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Ninh Bình có cơ cấu tổ chức gồm Thủ trưởng Bộ Chỉ huy; 5 ban và 3 đơn vị trực thuộc (2 đồn và Hải đội 2). Một trong những nhiệm vụ của Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Ninh Bình là liên hệ chặt chẽ với quần chúng, dựa vào quần chúng để thực hiện nhiệm vụ, đồng thời tuyên truyền vận động Nhân dân khu vực biên giới biển, tăng cường đoàn kết dân tộc, thực hiện các chủ trương và chương trình kinh tế, xã hội của Đảng và Nhà nước, tích cực xây dựng cơ sở chính trị, xây dựng nền biên phòng toàn dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân và an ninh nhân dân.

Thời gian qua, các đơn vị thuộc Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Ninh Bình luôn chủ động triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân ở cơ sở, đặc biệt là khu vực biên giới biển Kim Sơn, bảo đảm chất lượng, hiệu quả. Qua đó, đã nâng cao nhận thức, ý thức tự giác chấp hành pháp luật, góp phần quan trọng giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Xác định rõ đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên là cầu nối pháp luật đến với cán bộ, đảng viên và Nhân dân ở khu vực biên giới biển, các đơn vị thuộc Bộ Chỉ huy bộ đội Biên phòng tỉnh Ninh Bình đã quan tâm củng cố, kiện toàn đội ngũ này ở các cấp, bảo đảm số lượng và chất lượng. Hiện có 02 báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh; phân công 25 đảng viên phụ trách 125 hộ gia đình/410 nhân khẩu; 09 tổ tuyên truyền của các Đồn, Hải đội Biên phòng; 31 tổ tuyên truyền pháp luật (trong đó hơn 70% có trình độ cử nhân Luật và tương đương trở lên) tại các xóm, khối trong khu vực biên giới biển đang hoạt động hiệu quả, góp phần nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, Nhân dân trên khu vực biên giới biển⁽¹⁾.

Với phương châm “3 bám, 4 cùng”, cấp ủy, Ban chỉ huy đồn biên phòng Kim Sơn thường xuyên cử những cán bộ có kinh nghiệm trong công tác vận động quần chúng xuống địa bàn bám nắm tình hình, vừa giúp dân lao động sản xuất, vừa lồng ghép tuyên truyền các kiến thức pháp luật cho người dân. Trong năm 2023 Ban chỉ huy đồn biên phòng Kim Sơn đã tuyên truyền, phổ biến pháp luật 165 buổi với 2.643 lượt người nghe. Phối hợp Chi cục Thủy sản của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh tổ chức Hội nghị tuyên truyền phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) cho 35 ngư dân. Phối hợp Đài phát thanh và truyền hình tỉnh xây dựng 06 phóng sự về tấm gương điển hình tiên tiến học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, phòng chống khai thác IUU, truyền thống Bộ đội biên phòng, công tác bảo về chủ quyền, bảo đảm an ninh trật tự ở khu vực biên giới biển, mô hình "Con nuôi đồn Biên phòng - Nâng bước em tới trường và phóng sự về Cồn Nổi. Phối hợp với Đài phát thanh huyện Kim Sơn tuyên truyền được 1.080 phút về không lấn chiếm vỉa hè, không đốt, tàng trữ pháo nổ trái phép. Phối hợp với các trường Tiểu học, Trung học cơ sở, Trung học phổ thông trên khu vực biên giới biển tổ chức triển khai mô hình “Tiết học tuyên truyền, nâng cao ý thức trách nhiệm bảo vệ chủ quyền  biển, đảo Việt Nam” cho hơn 2.200 giáo viên, học sinh⁽³⁾. Qua đó nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, Nhân dân ở khu vực biên giới biển, các vụ việc vi phạm pháp luật trên địa bàn đơn vị quản lý đã giảm đáng kể so với nhiều năm trước. Nhiều người dân đã trở thành tấm gương sáng cho cộng đồng trong chấp hành pháp luật và tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.

Hưởng ứng “Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” (ngày 09/11) và Mô hình “Ngày Pháp luật hằng tháng trong Quân đội”, các đơnvị thuộc Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh đã phối hợp với địa phương tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động Nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở đa dạng, phong phú như: tư vấn pháp luật, giải đáp các vướng mắc... Kết hợp phát loa truyền thanh để tuyên truyền sâu rộng ý nghĩa Ngày Pháp luật, quyền con người, quyền và nghĩa vụ của công dân...

Nhiều mô hình, cách làm hay được triển khai, hiệu quả, như: giới thiệu các văn bản pháp luật bằng nhiều hình thức đa dạng,phong phú; triển khai các mô hình “đồng hành cùng ngư dân vươn khơi, bám biển”, “Mỗi tuần học một điều luật”, “Mỗi tuần một câu hỏi, một đáp án”; phong trào thi đua “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”... được duy trì thường xuyên, mang lại hiệu quả thiết thực. Hệ thống tủ sách, ngăn sách pháp luật ở địa phương thường xuyên được củng cố, bổ sungvới nhiều tài liệu và sách pháp luật, phù hợp với từng đối tượng. Năm 2022, hưởng ứng các Cuộc thi trực tuyến: Tìm hiểu kiến thức về biển, đảo Việt Nam “Tổ quốc bên bờ sóng”; “Nâng cao nhận thức phòng tránh tai nạn bom mìn, vật liệu nổ dochiến tranh để lại ở Việt Nam”; “Tìm hiểu các quy định của pháp luật liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người Việt Nam ở nước ngoài”... đã có hơn 350 nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ và Nhân dân tham gia, qua đó nâng cao nhận thức, hiểu biếtvề pháp luật.⁽²⁾

Sự đa dạng, phong phú về hình thức, phương pháp công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, vận độngNhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở của các đơn vị trong Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức pháp luật cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân,tạo điều kiện thực hiện thắng lợi 2 nhiệm vụ chiến lược “Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”.

Để tiếp tục phát huy vai trò của Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng trong tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động Nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, trong thời gian tới cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, tiếp tục quán triệt nâng cao nhận thức về vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng và sự cần thiết của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động Nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở, xác định đây là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng, trực tiếp, thườngxuyên cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện đạt hiệu quả thiết thực.

Hai là, thường xuyên củng cố, kiện toàn đội ngũ báo cáo viên pháp luật các cấp trong Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh theo quy định của Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật và các văn bản có liên quan. Để thực hiện nhiệm vụ này, Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh cần thường xuyên tổ chức tập huấn nâng cao năng lực, kiến thức về pháp luật cho báo cáo viên, tuyên truyền viên; cung cấp tài liệu cần thiết cho lực lượng tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; thường xuyên kiểm tra, giám sát, đánh giá chất lượng hiệu quả hoạt động của đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật do đơn vị quản lý; kiện toàn, đổi mới tổ chức và hoạt động của đội ngũ làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật theo hướng đảm bảo số lượng, nâng cao chất lượng. Quan tâm đầu tư kinh phí, trang thiết bị, huy động các nguồn lực bảo đảm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; củng cố hệ thống tủ sách pháp luật, đảm bảo có đủ các tài liệu, sách, báo pháp luật phục vụ cán bộ, đảng viên và Nhân dân tự học tập, nghiên cứu.

Ba là, tăng cường chỉ đạo các đơn vị làm tốt công tác phối hợp với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, nhân dân địa phương nơi đóng quân hoặc làm nhiệm vụ, nhất là với tổ chức đoàn địa phương, đơn vị kết nghĩa trong huy động nguồn lực, phương tiện và lựa chọn nội dung, hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật. Nội dung cần tập trung vào các luật, pháp lệnh, văn bản mới ban hành; các văn bản, quy định có liên quan trực tiếp đến nhân dân địa phương; các văn bản về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, phòng, chống dịch bệnh, thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; vấn đề dư luận xã hội quan tâm hoặc cần định hướng; gương người tốt, việc tốt trong chấp hành pháp luật của Nhà nước, kỷ luật Quân đội, quy định của đơn vị và địa phương.

Bám sát vào tình hình thực tế, phong tục, tập quán của từng địa phương, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh cần phối hợp với Sở Tư pháp, Sở Nội vụ, UBND huyện Kim Sơn và các sở, ngành trong tỉnh xây dựng mô hình thí điểm về phổ biến, giáo dục pháp luật cho đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức; phối hợp với Sở Tư pháp, Hội Nông dân tỉnh, UBND huyện Kim Sơn xây dựng mô hình thí điểm về phổ biến, giáo dục pháp luật cho đối tượng là nông dân; phối hợp với Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh, UBND huyện Kim Sơn xây dựng mô hình thí điểm về phổ biến, giáo dục pháp luật cho đối tượng là phụ nữ tại các xã, thị trấn khu vực biên giới biển. Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng chủ trì phối hợp với Đài Phát thành-truyền hình Ninh Bình, Báo Ninh Bình tổ chức các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, nhân dân thông qua các chuyên trang, chuyên mục, thông qua hệ thống đài truyền thanh 3 cấp ở cơ sở. Phát huy vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội, các cơ quan báo chí, truyền thông để tuyên truyền, vận động nhân dân tìm hiểu và nghiêm túc chấp hành pháp luật. Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh phối hợp với Sở Thông tin và truyền thông, Sở khoa học và công nghệ triển khai trang thông tin điện tử riêng về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; triển khai kết nối mạng internet đến các điểm truy cập tập trung để cán bộ, nhân dân ở cơ sở, đặc biệt là Nhân dân ở khu vực biên giới biển có thể cập nhật thông tin, trao đổi, thảo luận và tìm hướng giải quyết những vẫn đề bức xúc trong đời sống pháp luật ở các địa bàn tỉnh Ninh Bình.

 Quá trình phối hợp thực hiện, cần chú trọng địa bàn trọng yếu, hướng đến nhóm đối tượng đồng bào có đạo và ngư dân. Thường xuyên rút kinh nghiệm, kịp thời điều chỉnh bổ sung nội dung, giải pháp thực hiện, phát hiện, nhân rộng các mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân trên khu vực biên giới biển, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng và an ninh, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

Thông qua công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và vận động quần chúng của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Ninh Bình bằng nhiều hình thức phong phú, sát thực tế đã góp phần nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật cho nhân dân, xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững chắc, tích cực tham gia phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tố giác tội phạm, góp phần quan trọng làm ổn định tình hình an ninh trật tự tại cơ sở. Thời gian tới, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh cần tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị phát huy kết quả đạt được, nỗ lực hơn nữa trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến Nhân dân vùng biên giới biển, góp phần xây dựng thế trận biên phòng vững chắc, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị; thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển bền vững, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc./.

Chú thích:

^{(1); (3)}: https://nbtv.vn/bo-chi-huy-bo-doi-bien-phong-tinh-ninh-binh-tang-cuong-tuyen-truyen-pho-bien-giao-duc-phap-luat-59903.html

^(2): Báo cáo số 224/BC-UBND ngày 22/11/2023 của Uỷ ban nhân dân tỉnh Ninh Bình về Kết quả thực hiện Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật,vận động Nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở giai đoạn 2021 - 2027” trên địa bàn tỉnh.

                        Ths. Đinh Thị Thu Hương

             Giảng viên khoa Nhà nước và pháp luật